تا حالا به این فکر کرده‌اید که چرا بعضی شرکت‌ها چندین گواهینامه بین‌المللی دارند و برخی دیگر فقط یک گواهینامه واحد؟ آیا واقعاً گواهینامه IMS یک چیز مستقل است یا فقط مجموعه‌ای از استانداردهای دیگر؟ و اصلاً تفاوت HSE-MS با IMS چیست؟ در این مقاله به این سؤالات پاسخ می‌دهیم و به شما کمک می‌کنیم تا راز پشت این گواهینامه‌ها را کشف کنید و ضمن آن، اهمیت آموزش HSE اصفهان را در دستیابی به این گواهینامه‌ها بهتر درک کنید.
IMS چیست؟ گواهینامه‌ای که ماهیتاً وجود ندارد!
قبل از هر چیز، بیایید با حقیقتی جالب شروع کنیم: گواهینامه IMS در واقع یک گواهینامه مستقل نیست! شاید تعجب کنید، اما IMS مخفف عبارت Integrated Management System یا همان «سیستم مدیریت یکپارچه» است.
IMS یعنی چه؟
سیستم مدیریت یکپارچه (IMS) در واقع ترکیبی از سه استاندارد اصلی زیر است:
- ISO 9001: استاندارد مدیریت کیفیت
- ISO 14001: استاندارد مدیریت زیست‌محیطی
- OHSAS 18001: استاندارد مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای
بنابراین وقتی شرکتی می‌گوید دارای گواهینامه IMS است، منظور این است که این سه استاندارد را به طور هم‌زمان طراحی و پیاده‌سازی کرده است.
چرا IMS جذاب است؟
سیستم IMS به شرکت‌ها کمک می‌کند:
- بهره‌وری خود را افزایش دهند.
- تأثیرات زیست‌محیطی را کاهش دهند.
- ایمنی کارکنان را تضمین کنند.
برای مثال، فرض کنید کارخانه‌ای دارید که تولید محصولات صنعتی می‌کند. اگر این کارخانه هم کیفیت محصول را بالا ببرد (ISO 9001)، هم با محیط‌زیست هماهنگ باشد (ISO 14001)، و هم محیط کار ایمنی داشته باشد (OHSAS 18001)، می‌توان گفت که سیستم مدیریت یکپارچه دارد.
HSE-MS چیست؟ ترکیبی از ایمنی و محیط‌زیست
حالا که با IMS آشنا شدیم، به سراغ HSE-MS می‌رویم. این گواهینامه نیز ترکیبی از استانداردها است، اما به صورت تخصصی‌تر روی دو حوزه تمرکز دارد:
- ایمنی و بهداشت حرفه‌ای (OHSAS 18001)
- مدیریت زیست‌محیطی (ISO 14001)
HSE-MS چه ویژگی‌هایی دارد؟
اگر بخواهیم HSE-MS را تعریف کنیم، باید بگوییم که این سیستم بیشتر به موارد زیر می‌پردازد:
- کاهش ریسک‌های ایمنی در محیط کار
- کاهش تأثیرات زیست‌محیطی ناشی از فعالیت‌های سازمان
تفاوت اساسی HSE-MS با IMS
در حالی که IMS شامل سه استاندارد مختلف است، HSE-MS فقط روی دو استاندارد تمرکز دارد. به زبان ساده، HSE-MS یک زیرمجموعه از IMS محسوب می‌شود.
آیا گواهینامه IMS و HSE-MS واقعاً لازم هستند؟
ممکن است این سؤال برای شما پیش بیاید: آیا داشتن این گواهینامه‌ها برای شرکت‌ها ضروری است؟ پاسخ به این سؤال به نوع فعالیت شرکت شما بستگی دارد.
چه زمانی IMS نیاز است؟
اگر شما:
- در صنایع تولیدی بزرگ فعالیت دارید.
- قصد دارید اعتبار بین‌المللی کسب کنید.
- می‌خواهید فرآیندهای مدیریتی خود را بهینه کنید.
IMS برای شما گزینه‌ای ایده‌آل است.
چه زمانی HSE-MS نیاز است؟
اما اگر:
- شرکت شما بیشتر در حوزه پروژه‌های زیست‌محیطی و ایمنی فعالیت می‌کند.
- ریسک‌های ایمنی و زیست‌محیطی در کار شما بالاست.
HSE-MS بیشتر به کار شما می‌آید.
گواهینامه‌های صادر شده برای IMS و HSE-MS
یکی از نکات جالب در مورد این گواهینامه‌ها این است که برخی از مراکز ثبت و صدور گواهینامه، گواهینامه IMS و HSE-MS را به صورت جداگانه صادر می‌کنند.
آیا این گواهینامه‌ها معتبر هستند؟
بله، اما باید توجه داشته باشید که این گواهینامه‌ها بیشتر یک تأییدیه برای طراحی و پیاده‌سازی سیستم‌های مدیریتی هستند. به عبارت دیگر، IMS و HSE-MS ابزارهایی هستند که شرکت‌ها برای بهبود عملکرد خود استفاده می‌کنند.
نتیجه‌گیری: کدام یک برای شما مناسب‌تر است؟
در این مقاله به تفاوت HSE-MS با IMS پرداختیم. اگر به دنبال پیاده‌سازی سیستم‌های مدیریتی یکپارچه و حرفه‌ای هستید، IMS گزینه‌ای جامع و کامل است. اما اگر تمرکز شما روی ایمنی و محیط‌زیست است، HSE-MS انتخابی مناسب‌تر خواهد بود.
