قطعاً می‌دانید که وارد شدن کودکان به هر محیط جدیدی می‌تواند با چالش ها و استرس های زیادی همراه باشد. به طور معمول اولین محیط عمومی که کودکان در ابتدای زندگی خود با آن مواجه هستندT مهدکودک و پیش دبستانی است. از این رو آمادگی برای پیش دبستانی بسیار مهم بوده و باید به آن توجه شود. کودکان بعد از والدین باید حضور در کنار افراد دیگر را نیز تجربه کنند. برای اکثر کودکان جدا شدن از والدین برای ساعاتی در روز و سخت و ناخوشایند بودi و با مشکلات زیادی همراه است. اما ورود به هر محیط اجتماعی جدید تر و گسترده‌تر و برای هر کودکی لازم است.
حتی اگر کودک شما قبلاً ورود به مهد کودک را تجربه کرده است، همچنان به روش های آمادگی برای پیش دبستانی نیاز دارد. در ادامه به شما کمک می‌کنیم تا با استفاده از راهکارهای ویژه ای، فرزند خود را برای ورود به پیش دبستانی آماده کنید. زمانی که شما بتوانید از روش‌ها و راهکارهای مناسبی استفاده کنید، فرزند شما بدون هیچ گونه آسیب روحی و با آمادگی کامل در این محیط اجتماعی ظاهر شده و می‌تواند لحظات خوبی را در کنار مربی خود و سایر دوستانی که دارد سپری کند. در غیر این صورت ممکن است که کودک از رفتن به پیش‌دبستانی امتناع کرده و با مشکلات متعددی رو به رو شوند. از این رو کسب اطلاعات کافی برای رفتن کودکان به پیش دبستانی بسیار مهم بوده و والدین باید حتماً به آن توجه ویژه‌ای داشته باشند.
اهمیت آموزش مهارت پیش دبستانی
قبل از بررسی روش های آمادگی برای پیش دبستانی، بهتر است شما را با مزایا رفتن به پیش دبستانی آشنا کنیم. با وجود این که پیش دبستانی امری اجباری نیست، اما کودک باید این دوره را گذرانده تا مهارت‌های مختلفی را یاد بگیرند. در پیش دبستانی ها کودکان آموزش‌های متعددی را دریافت می کنند و می توانند با مهارت بیشتری در دبستان آماده شوند به طور کلی مهارت آمادگی بیشتر در پیش دبستانی اصفهان مزایای متعددی دارد که ازجمله مهم ترین آن ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تقویت مهارت اجتماعی برای برقراری ارتباط بهتر
- یادگیری رعایت قوانین در پیش دبستانی
- عادت به انجام وظایفی خاص به صورت روزانه
- تقویت خلاقیت، کنجکاوی و افزایش انگیزه
- یادگیری در کودکان و کسب استقلال کافی در اجتماع
- یاد گرفتن کمک به اطرافیان
- تقویت مهارت‌های گفتاری
- تقویت مهارت شناختی
- ارتقا مهارت‌های هوشی و هیجانی
- تقویت مهارت های حرکتی
از این رو اگر احساس می کنید که کودک شما برای رفتن به پیش‌دبستانی مشکل داشته و تمایلی ندارد، به جای این که از بردن او به پیش‌دبستانی منصرف شوید از راهکارهای آمادگی برای به پیش دبستانی استفاده کنید.
آموزش های لازم برای ورود کودک به پیش دبستانی
قطعاً کودک برای ورود به پیش دبستانی باید آموزش‌هایی را ببیند. ازاین رو قبل از بررسی راهکارهای آمادگی برای پیش دبستانی، بهتر است که در این خصوص توضیح دهیم. تصور کنید که یک کودک نتواند به تنهایی کفش و لباس های خود را پوشیده و یا در بیاورد؛ یا حتی توانایی رفتن به سرویس بهداشتی را بدون حضور والدین نداشته باشد. قطعاً این کودک در محیط پیش دبستانی دچار مشکل می شود. همچنین احساس تنهایی در محیطی که که سایر کودکان این توانایی را دارند، باعث ایجاد استرس بوده و مشکلات روحی بسیار زیادی را به وجود می آورد.
از این رو بهتر است این تصور را کنار بگذارید که کودک قرار است در پیش دبستانی تمامی کارهای لازم را یاد بگیرد. کودک برای ورود به این محیط باید سطحی از توانایی ها را کسب کند. نکته ای که در این خصوص حائز اهمیت است این است که این که شما نمی تواند در مدت زمان کوتاهی قبل از رفتن به مدرسه فرزند خود را برای رفتن به پیش دبستانی آماده کنید. بنابراین بهتر است از مدت زمان قبل تر به فکر آموزش‌های لازم برای ورود به پیش‌دبستانی باشید. ازجمله مواردی که کودک باید قبل از ورود به پیش دبستانی یاد بگیرد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. استقلال کافی در انجام کارهای شخصی
مه م‌ترین موردی که در جدایی کودک از والدین وجود دارد، برطرف کردن نیازهای اساسی است. به همین خاطر نیز اگر کودک شما تجربه ورود به مهد کودک را ندارد، باید بیشتر روی استقلال او تمرکز بگذارید. به طور مثال توجه کنید که آیا کودک شما می تواند به تنهایی کفش‌های خود را بپوشد و یا می تواند کیفش را برای رفتن به پیش دبستانی آماده کند؟ آموزش همین کارهای کوچک به همراه تشویق می تواند او را تا حد زیادی برای رفتن به محیط جدید آماده کند. بهتر است به فرزند خود بیاموزید تا لباس‌های خود را تا کند، اسباب بازی خود را جمع کرده و یا در چیدن سفره به شما کمک کند.
۲. بهداشت شخصی
همان طورکه بهتر می دانید، بهداشت شخصی به صورت مستقیم با سلامت کودک ارتباط دارد. از این رو حتماً در منزل یا در زمان سفرهای خانوادگی، بدون این که کودک خود را سرزنش کنید، به او یاد بدهید که چگونه بهداشت شخصی خود را رعایت کند. کودک احتیاج دارد که برای رفتن به پیش‌دبستانی در خصوص رعایت بهداشت شخصی توانایی های زیر را داشته باشد:
- قبل از خوردن هر چیزی دست‌های خود را بشورد.
- در زمان عطسه و سرفه جلوی دهانش را بگیرد.
- از کودکانی که بیمارند، فاصله بگیرد.
- بعد از غذا خوردن دست و دهان خود را پاک کند.
- پس از دستشویی دستان خود را با آب و صابون بشوید.
- خوراکی را که روی زمین افتاده نخورد.
- اسباب بازی‌های خود را داخل دهانش نبرد.
- با دست‌های نشسته چشمانش را نمالد.
- دست خود را داخل بینی نکرده و آن را با دستمال تمیز کند.
- میوه‌های نشسته را استفاده نکند.
- از خوراکی کودکان دیگر نخورد.
- همه خوراکی غیربهداشتی را بشناسد.
۳. آداب معاشرت
جهت آمادگی برای پیش دبستانی به کودک خود آداب معاشرت را آموزش دهید. اکثر کودکان در کنار غریبه ها نمی‌توانند ابراز احساسات خود را بیان کرده و یا صحبت کنند. ازاین رو لازم است تا در این خصوص نیز توانمندی های پایه را به آن‌ها آموزش دهید که مهم ترین آن‌ها عبارتند از:
- سلام و خداحافظی کردند.
- صحبت کردن مؤدبانه
- به کارگیری کلمات محترمانه مثل آقا و خانم برای صدا کردن
- احترام به بزرگ تر
- صحبت کردن درباره خواسته ای که دارد.
- تعیین حد و مرز برای نیازهای شخصی
۴. محافظت از حریم خصوصی
حفظ حریم خصوصی برای کودکان بسیار مهم است. شما می توانید به صورت بازی و یا از طریق انیمیشن به کودک خود بیاموزید که از بخش‌های بدن خود به خوبی حفاظت کرده و حریم خود را رعایت کند. به او آموزش دهید که در چه شرایطی با دست زدن افراد به بدنش برخورد کند و یا حتماً به شما اطلاع دهد. همچنین کودکان باید یاد بگیرند که حریم خصوصی افراد دیگر را شناخته و آن را رعایت کنند.
۵. ابراز احساسات
درخصوص آمادگی برای پیش دبستانی باید گفت که توانایی ابراز نیازها و احساسات در کودک نیز در پیش دبستانی بسیار مهم است. نیاز است تا کودک بتواند در محیط پیش دبستانی در صورت وجود هرگونه مشکلی احساس خود را به والدین برای مربی و یا حتی والدین بیان کند. از این رو بهتر است به تمامی حرف‌های کودک و احساساتش گوش داده و به آن توجه کنید.
تا او یاد بگیرد درمورد هر موضوعی به خوبی نیاز و احساس حس خود را بیان کند. به طور مثال زمانی که کودک به روی زمین افتاده و گریه می کند، یا دردی را احساس و کرده اما نمی‌تواند تعریفی از آن داشته باشد، نیاز است شما تا شما برای هر یک از احساسات او نام مناسبی را در نظر بگیرید و او را با احساسات هیجان، ترس، غم یا خوشحالی آشنا کنید. تا آن ها بعداً بتوانند در شرایط دیگر از این احساسات استفاده کند.
۴ راهکار آمادگی برای پیش دبستانی
حال که به طور کامل با اهمیت آمادگی برای پیش‌دبستانی آشنا شدید، بهتر است که راهکارهای لازم را به شما ارائه دهیم. در اکثر مدارس و یا پیش دبستانی در یک مقطع ارائه شده تا کودکان با رده سنی نزدیک‌تر در کنار یکدیگر قرار بگیرند. به این صورت که روش آموزش مربیان با نیازهای ویژه دوره‌های سنی متفاوت تدوین می شود. بهترین راهکارها برای آماده کردن کودک به جهت ورود به پیش دبستانی عبارتند از:
۱) آشنا کردن کودک با قوانین و فضای پیش دبستانی
شما می توانید با طراحی یک سری از بازی ها کودک را با فضای پیش دبستانی آشنا کرده و قوانین را به او یاد بدهید. برای این کار می‌توانید نقش دانش آموز و یا مربیان را بازی کنید و تمام چالش‌هایی را که ممکن است کودک با آن مواجه شود را اجرا کنید. به این صورت کودک در حین بازی می تواند مشکلات پیش رو را خود را حل کرده و با آمادگی هرچه بیشتر در پیش دبستانی حاضر شود.
۲) آشنایی کودک با فضای پیش دبستانی
در زمان انتخاب بهترین پیش دبستانی بهتر است کودک را به همراه خود ببرید تا او بتواند با فضای مختلف پیش دبستانی‌ها ارتباط بگیرد. همچنین وقتی مرکز مورد نظر خود را پیدا کردید، به صورت مداوم مسیر خانه تا پیش دبستانی را به همراه کودک خود بروید. این باعث شده کودک تمامی خیابان‌ها و مسیر پیش دبستانی یاد گرفته و با آن ها آشنا شود. حتی شما می توانید با دریافت اجازه از مسئولین مرکز در حیاط مدرسه با کودک خود بازی کرده و یا به کلاس ها سر بزنید. این گونه کودک از لحاظ روحی آماده تر بوده و می‌تواند با وابستگی و مشکل کمتری در پیش دبستانی حاضر شود. این روش یکی از بهترین راهکارهای آمادگی برای پیش دبستانی است.
۳) آشنایی کودک با مربیان و همکلاسی ها
جهت آمادگی برای پیش دبستانی در شرایطی که امکان داشته باشد، خوب است تا کودک با مربیان و همکلاسی‌های خود آشنا شود. این باعث شده تا میزان اضطراب و نگرانی کمتری در وجود او باشد. بهتر است درمورد مربیان و همکلاسی ها حرف های مثبتی را بزنید تا حس خوشایندی برای آغاز پیش دبستانی برای کودک ایجاد شود. اما در صورتی که فرزند شما به شخصی احساس بدی داشت، نباید او را اجبار کنید تا حس خود را با آن طرف مثبت کند. تنها کافیست در رابطه با این مشکل با او حرف زده و به دنبال دلیل اصلی آن باشید.
۴) به احساسات کودک خود احترام بگذارید
اکثر کودک‌ها برای آغاز دوره پیش دبستانی اضطراب دارند. بهتر است در چنین شرایطی از کلماتی که از جملاتی همانند “اونجا بهت خوش می گذره” یا “دلیلی برای ترسیدن وجود ندارد” امتناع کنید. بهتر است به نگرانی‌ها و ترس کودک خود اهمیت داده و با او در مورد آن ها صحبت کنید. شما می توانید در مورد این که در پیش دبستانی چه چیزهایی می گذرد و او چه کارهایی را انجام خواهد داد صحبت کنید. تا کودک آمادگی ذهنی لازم را برای رویارویی با شرایط مختلف داشته باشد.
جمع بندی
به طور کلی مغز کودک و مهارت های شناختی، هوشی و هیجانی او در سال های ابتدایی پیش از رفتن به دبستان رشد خواهد کرد. در این دوره باید به توانایی کودک اهمیت بسیار زیادی داد. به همین خاطر نیز باوجود اجباری نبودن پیش‌دبستانی پیشنهاد می‌شود که کودک حتماً این دوره را طی کند. متأسفانه بسیاری از کودکان بنا به دلایل مختلفی برای رفتن به پیش دبستانی دچار چالش‌هایی می شوند و ممکن است استرس زیادی داشته باشند. از این آمادگی برای پیش دبستانی بسیار مهم است. در این مطلب راهکارهایی را به شما ارائه کردیم که می‌تواند کودک شما را برای رفتن به این محیط جدید کاملاً آماده کند. در آخر توصیه می‌کنیم برای انتخاب یک مرکز مناسب دقت زیادی به خرج داده و مرکز پیش دبستانی مناسبی را انتخاب کنید.
سوالات متداول
۱. چگونه کودک برای رفتن به پیش دبستانی آماده کنیم؟
بهتر است کودک در زمان‌های قبل، جدایی از والدین را تمرین کند. بازدید از محیط پیش دبستانی و دوست شدن با مربی و هم کلاسی‌ها نیز می‌تواند در آمادگی هر چه بیشتر کودک مؤثر باشد.
۲. چه مهارتی برای رفتن به پیش‌دبستانی واجب واجب است؟
بهتر است پیش از ورود به پیش دبستانی کودک مهارت‌های برقراری ارتباط و اجتماعی را به خوبی یاد بگیرد. همچنین رعایت بهداشت شخصی و حفظ حریم خصوصی نیز برای قبل از رفتن به پیش دبستانی بسیار مهم است.
